|
KURUMSAL YÖNETİMİ SAĞLAMAK ZOR MU? |
|
|
|
Pazar, 12 Şubat 2012 |
Kısaca bir tanım vermek gerekirse kurumsal yönetim; şirketi yönetenlerle, ona kaynak sağlayanlar arasındaki ilişkinin düzenlenmesidir, denebilir. Kapsam bağlamında ise, dar anlamda kurumsal yönetim, şirket yönetimleri, yönetim kurulu ve hissedarlar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesini sağlarken, geniş anlamda da şirketin diğer paydaşları, yatırımcılar, toplumla ilişkisini de kapsar. Böylece geniş anlamda bakıldığında her bir şirket sadece ortaklarının değil, faaliyet gösterdiği kentin, ülkenin hatta uluslar arası yatırım ve finans kuruluşlarının, bu şirkete ilgileri ölçüsünde ortaklaşa sahiplenilen bir kurum özelliği kazanmaktadır. Böylece Kurumsal Yönetim şirketle ilgili tüm kişi ve kurumların hak ve çıkarlarını sisteme bağlayan, düzenlemeler topluluğudur diyebiliriz.
Bu çerçevede, “Kurumsal Yönetim” tümü ile hissedarları, yöneticileri, yatırımcıları, şirketle menfaat ilişkisinde olan kişileri, kamu kurumlarını ve işletmenin yatırımcılarının hak ve çıkarlarını içeren düzenlemeler topluluğudur diyebiliriz.
Kurumsal yönetimin tarihi geçmişine baktığımız zaman, 1999 yılında yayımlanan OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri ile başlayan daha sonra, Amerika, Almanya, Japonya ve Rusya gibi dünyanın birçok ülkesinde benimsenmiş ve ilan edilmiş standartlarla gelişen bir süreci görmekteyiz. Bu ilkeler sadece halka açık şirketler için değil, kamu ve özel kesimde faaliyet gösteren şirket ve kuruluşlar tarafından da uygulanabilecek ilkelerdir.
Türkiye’de gelişmiş ülkeler gibi kurumsal yönetim ilkelerini benimsemiş ve ilan etmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 2003 yılında yayımlanan kurumsal yönetim ilkeleri temel olarak, dört bölümde toplanmıştır. Birinci bölüm pay sahiplerinin hakları ve eşit işleme tabi olmaları konusundaki prensipleri içermektedir. İkinci bölüm, kamunun aydınlatılması ve şeffaflık kavramlarıyla ilgili prensipleri düzenlemektedir. Üçüncü bölüm, şirket ile menfaat sahipleri arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine yönelik prensipleri içermektedir (Menfaat sahipleri, pay sahipleri, çalışanları, alacaklıları, müşterileri, sendikaları, şirkete yatırım yapmayı düşünebilecek yatırımcıları kapsamaktadır.) Dördüncü bölüm ise, yönetim kurulunun fonksiyonu, görev ve sorumlulukları, faaliyetleri, oluşumu ile yönetim kuruluna sağlanan mali haklar, yönetim kurulu alt komiteleri ve yöneticilere ilişkin prensiplere yer vermektedir. Yönetim kurulu üyeleri, şirkette çalışanlar ve çalışmayanlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
Pay Sahiplerinin ortaklıktan doğan hak ve alacaklarının korunması amacı ile yönetimden bilgi edinmesi, yönetim tekniği ve uygulamaları hakkında bilgi alması, gerektiğinde özel denetçi tayini yoluyla hesap ve işlemlere ulaşması öngörülmektedir.
Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık ise pay ve menfaat sahiplerine zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, analiz edilebilir, düşük maliyetle kolay erişilebilir bilgilerin sunulmasını amaçlamaktadır. Bu çerçevede şirketin gerçek finansal durumunu gösterecek periyodik mali tablolar hazırlanacak, faaliyet raporları kamuoyunun şirket faaliyetleri hakkında gerekli bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda sunulacak ve yayınlanacaktır. Kamuya açıklanması gereken önemli olay ve gelişmeler raporlara bağlanarak duyurulacaktır.
Şirket faaliyetlerinin kamuyu aydınlatma ilkeleri çerçevesinde, dürüst, güvenilir ve kamuya açık olması da menfaat sahiplerinin şirketin durumu hakkında bilgilenmelerini sağlar. Böylece kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanması, pay sahipleri kadar menfaat sahipleri için de önem taşımaktadır.
Bu ilkeler çerçevesinde, yönetim kurulu, genel kurulca verilen yetki doğrulusunda mevzuat, ana sözleşme, şirket içi düzenlemeler ve politikalar çerçevesinde yetki ve sorumluluklarını kullanan ve şirketi temsil eden kurumdur. Şirketin en üst seviyede yürütme organıdır. Yönetim kurulu, şirketin çıkarları ile pay ve menfaat sahipleri arasındaki dengeyi gözetmek zorundadır. Yönetim Kurulu faaliyetlerini, eşitlikçi, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu bir şekilde yerine getirir. Yönetim kurulu üyesi görevini basiretli biçimde ve iyi niyet kurallarına göre yapmak zorundadır. Yönetim Kurulu üyesi şirket bilgilerini saklamakta ketum olmalı, şirket hakkında yalan, yanıltıcı, dayanıksız bilgi vermemeli, yorum yapmamalıdır.
|
|
|
