|
TEŞVİKLİ YATIRIMLARDA DEVİR, SATIŞ, İHRAÇ VE KİRALAMA KONULARI |
|
|
|
Cuma, 13 Kasım 2009 |
Yayınlanan kararnameye göre; yatırım ‘’tamamlama vizesi’’ yapılmış teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın, devir, satış, ihraç veya kiralanmasının, söz konusu yatırım mallarının teminini müteakip beş yılı doldurmuş olması hâlinde serbest olduğu, ancak, söz konusu satışların işletmenin asgarî beş yıl süre ile faaliyette bulunmasını engelleyecek mahiyet taşımaması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Tamamlanma vizesi, Teşvik Belgesi kapsamında, yapılan yatırımın tamamlanması sonucunda belgenin kapatılması işlemini ifade etmektedir. Bu vize son derece önemli olup, tamamlanma vizesi alınamazsa, devlet yardımları cezaları ile birlikte geri alınabilecektir.
Yatırımın tamamlanmamış olması, yararlanılan devlet desteklerinin hedefine ulaşması demektir. Kapatma işlemleri Hazine Müsteşarlığınca yapılacaktır.
Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımını tamamlamış ancak tamamlama vizesi yaptırılmamış yatırımlarla ilgili makine ve teçhizatın, teminini müteakip beş yıl geçtikten sonra satışının yapılmış olması hâlinde, işletmenin asgarî beş yıl süreyle faaliyette bulunmuş olması şartıyla, Müsteşarlıkça herhangi bir müeyyide uygulanmaksızın tamamlama vizesi yapılabileceği ifade edilmiştir.
Tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın beş yılını doldurmamış makine ve teçhizatın yatırımın bütünlüğünün bozulmaması kaydıyla veya bütünü ile birlikte;
a) Teşvik belgeli bir başka yatırım için devri,
b) Teşvik belgesi olmayan bir başka yatırımcıya satışı,
c) İhracı,
ç) Kiralanması,
Müsteşarlığın iznine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, üretilecek mal veya hizmetlerin teşvik belgesi sahibi yatırımcı tarafından satın alınması koşuluyla diğer bir yatırımcıya herhangi bir ücret alınmaksızın geçici olarak verilmesi veya kiralanması Müsteşarlığın iznine bağlıdır.
Konuya ilişkin diğer düzenlemeler ile ilgili koşullara uyulmaması halinde yararlanılan destek unsurlarının geri alınması ve tahsiline ilişkin hükümlere Kararın 15 inci maddesinde yer verilmiştir.
Yatırımların Nakli
-Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımların, işletmeye geçiş tarihinden itibaren asgarî beş yıl süre ile bulunduğu bölgede faaliyette bulunması gerekir. Ancak, Müsteşarlıktan izin alınmak ve yatırım konusunun taşınılacak bölgede desteklenecek konular arasında yer alması kaydıyla diğer bölgelere taşınılabileceği hüküm altına alınmıştır.
-Sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesi daha yüksek bölgelere veya ilgili yatırım konusunun desteklenmediği bölgelere taşınmalarda, fazladan yararlanılan destekler ilgili mevzuatı çerçevesinde geri alınacağı ifade edilmiştir.
-İşletmeye geçiş tarihinden itibaren beş yıllık süre ile bulunduğu bölgede faaliyette bulunan yatırımların diğer bölgelere taşınması serbesttir. Ancak bu durumda, varsa taşınma tarihinden itibaren bakiye yatırıma katkı tutarı için indirimli kurumlar vergisi veya gelir vergisi uygulaması yapılmaz.
-Beş yıllık süreyi doldurmuş ancak tamamlama vizesi yaptırılmamış yatırımlar için, taşınma öncesinde Müsteşarlığa müracaat edilerek tamamlama vizelerinin yaptırılması gerekmektedir. Bu tür yatırımlara taşınma sonrasında da yer değişikliği izni verilebilir. Ayrıca, genel teşvik sisteminden yararlanan yatırımların yer değişikliği talepleri, yatırım dönemi de dâhil olmak üzere Müsteşarlıkça değerlendirilerek proje bazında sonuçlandırılacağı ifade edilmiştir.
Sonuçlandırılmamış Müracaatlar İle Daha Önceki Kararlara İlişkin Uygulama
-Bu Kararın yayımı tarihinden (16 Temmuz 2009) önce sonuçlandırılmamış müracaatların, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılacağı, ancak, yeni teşvik belgesi düzenlemesine ilişkin müracaatların, talep edilmesi halinde bu Karara istinaden değerlendirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
-Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki karalara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri ile ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin dayandığı karar ve ilgili diğer kararlar çerçevesinde devam olunacaktır.
-Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında devam etmekte olan yatırımların, bu Kararda öngörülen ilgili yatırım konusuna ait asgari kapasiteleri ve bakiye kısımlarının asgari yatırım tutarını sağlaması halinde, yatırımların bakiye kısımlarına bu Kararın lehe gelen hükümleri uygulanmak üzere yeni teşvik belgesi düzenlenebilir.
-Bu Kararın Devir, satış, ihraç ve kiralama başlıklı 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının, bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlüğe giren karalara göre düzenlenmiş teşvik belgelerine de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hüküm, iptal edilmiş ancak ilgili kurumlarca müeyyide uygulanmamış veya müeyyide uygulanmasına rağmen henüz tahsil edilmemiş teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlar için de geçerli kılınmıştır.
Değişiklikler ve Süre Talepleri
Yatırımların Devletçe desteklenmesi önemli, gerekli ve yararlı bir süreci içerir. Ancak, yatırımcının başvurduğu veya Teşvik Belgesi aldığı tarihteki koşullar ve yatırım bilgileri zaman içersinde değişebilir.
Yatırım yeri veya şirket ünvanı değişikliklerinin zamanında bildirilerek gerekli değişikliklerin yapılması gerekir.
Yatırım harcamalarının dayandığı belgeler yararlanılacak olan her türlü teşvik ve devlet desteğinin dayanağı olduğundan, her harcama sonunda Vergi Kanunlarının aradığı şekil şartlarına uyumlu fatura ve harcama belgesinin alınıp, kayıtlara geçirilmesi gerekir.
Yatırım Teşvik Belgesi ve Eklerinin kayıp olması halinde derhal ‘’onaylı tasdik sureti’’ almak gerekir.
Yatırım için ek süre talep edilmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere belge süresinin yarısı kadar süre alınabilecektir.
Yatırımcının beyanına dayanılarak, belgenin yatırımcının talebi üzerine iptal ettirilmesi halinde, yararlanılmamış devlet destekleri nedeniyle yatırımcının bir sorumluluğu olmayacaktır. |
|
|
